Γιατί τα Ωμέγα 3 λιπαρά είναι τόσο απαραίτητα για τον οργανισμό μας;
Συμπληρώματα διατροφής και βιταμίνες
07/06/2014
Η διατροφική αξία των φυτικών ινών
10/06/2014
Τα Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα ανήκουν στην κατηγορία των λιπαρών οξέων που δεν μπορεί να παράγει φυσικά ο οργανισμός και θα πρέπει να προστίθενται στην καθημερινή μας διατροφή. Υπάρχουν τρία είδη λιπαρών οξέων, το δεκαεξαενοϊκό οξύ (DHA), το εικοσαπεντανοϊκό οξύ (EPA) και τέλος, το λινολεϊκό οξύ (ΑLA). Κύριες πηγές Ω-3 λιπαρών είναι τα ιχθυέλαια και τα λιπαρά ψάρια όπως το σκουμπρί, ο σολομός, η ρέγκα, ο φρέσκος τόνος και οι σαρδέλες. Φυτικές πηγές ω-3 λιπαρών οξέων είναι ο λιναρόσπορος, τα φύκια, τα καρύδια, η σόγια και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως το καλέ και το σπανάκι.
ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΩΝ ΩΜΕΓΑ3 ΛΙΠΑΡΩΝ
Προστασία της καρδιάς
Τα Ω-3 λιπαρά οξέα, και συγκεκριμένα το EPA και το DHA, έχουν συνδεθεί με την καρδιαγγειακή υγεία χάρη στην αντιθρομβωτική τους δράση. Έρευνα επιστημόνων από το τμήμα Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Aalborg της Δανίας, η οποία δημοσιεύτηκε το 2010, έδειξε ότι οι άνδρες που κατανάλωναν πολλά ψάρια πλούσια σε Ω-3 λιπαρά οξέα είχαν 27% λιγότερες πιθανότητες εκδήλωσης εμφράγματος. Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) πρότεινε σε γνωμοδότησή της το 2009 ως συνιστώμενη αναγραφόμενη τιμή στις ετικέτες τροφίμων τα 250 mg ω-3 λιπαρών οξέων μακράς αλύσου (EPA και DHA) την ημέρα, ποσότητα η οποία, σύμφωνα με τα περισσότερα ερευνητικά ευρήματα, φαίνεται να είναι ευεργετική για την καρδιαγγειακή υγεία υγιών ατόμων. Επιπλέον, κλινικές μελέτες έδειξαν πως η πρόσληψη EPA και DHA μπορεί να μειώσει τη συχνότητα εμφάνισης της καρδιακής ανεπάρκειας και ότι η συμπληρωματική χορήγηση φαρμακευτικών δόσεων μπορεί να παρατείνει το προσδόκιμο ζωής σε ασθενείς με διεγνωσμένη καρδιακή ανεπάρκεια, αποτρέποντας την εμφάνιση περαιτέρω καρδιακών επεισοδίων.
Ρύθμιση της πίεσης
Τα Ω-3 λιπαρά οξέα φαίνεται ότι σχετίζονται και με την αρτηριακή πίεση. Αποτελέσματα της «Διεθνούς Μελέτης για τα Μάκρο και Μικροθρεπτικά Συστατικά και την Υπέρταση», όπου εκτιμήθηκε η διατροφική πρόσληψη Ω-3 λιπαρών και η αρτηριακή πίεση 4.680 ανδρών και γυναικών, ηλικίας 40-59 ετών, έδειξαν πως άνθρωποι που κατανάλωναν μεγαλύτερες ποσότητες των συγκεκριμένων λιπαρών οξέων από τον μέσο όρο εμφάνισαν μείωση κατά περίπου 0,5 mmHg τόσο στη συστολική όσο και στη διαστολική πίεση.
Βελτίωση λιπιδαιμικού προφίλ
Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι η κατανάλωση Ω-3 λιπαρών οξέων μπορεί να συμβάλλει στη μείωση των τριγλυκεριδίων στο αίμα μέχρι και 25% σε υγιή άτομα και μέχρι 50% σε άτομα με υπερτριγλυκεριδαιμία. Μάλιστα, οι πιο σύγχρονες συστάσεις της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης για τη διαχείριση των δυσλιπιδαιμιών υποδεικνύουν την ημερήσια κατανάλωση 2-3 γρ. ω-3 λιπαρών οξέων σε άτομα με υπερτριγλυκεριδαιμία, με στόχο τη μείωση των τριγλυκεριδίων.
Καλύτερη διάθεση
Τα Ω-3 λιπαρά οξέα αποτελούν βασικό δομικό συστατικό των νευρικών κυττάρων, οπότε συσχετίζονται και με την εγκεφαλική λειτουργία. Σύμφωνα με έρευνα, τα Ω-3 από ιχθυέλαια φαίνεται ότι μπορούν να καθυστερήσουν τη μείωση της γνωσιακής λειτουργίας που παρουσιάζεται σε ηλικιωμένους, ενώ πρόσφατη μεταανάλυση έδειξε ότι η πρόσληψη των συγκεκριμένων λιπαρών οξέων δρα ευεργετικά ενάντια στα συμπτώματα της κατάθλιψης.
Αντικαρκινική δράση
Έρευνες αποδίδουν και αντικαρκινικές ιδιότητες στα Ω-3 λιπαρά οξέα, συνδέοντας τη συστηματική τους κατανάλωση με προστασία από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, του μαστού και του προστάτη. Σύμφωνα, μάλιστα, με πρόσφατη μετα-ανάλυση από το τμήμα Ουρολογίας του Πανεπιστημίου McGill στο Montreal του Καναδά, άτομα που καταναλώνουν συστηματικά ω-3 λιπαρά οξέα παρουσιάζουν 63% μειωμένη θνησιμότητα από καρκίνο του προστάτη.
Μείωση του πόνου και των φλεγμονών
Επιπλέον, η λήψη των συγκεκριμένων λιπαρών οξέων έχει συσχετιστεί σε αρκετές μελέτες και με μείωση συμπτωμάτων σε καταστάσεις φλεγμονής, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, αλλά και μείωση του πόνου σε φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου και σε περιπτώσεις δυσμηνόρροιας.
Η ταυτότητά τους
Τα Ω-3 είναι λιπαρά οξέα που ανήκουν στα «καλά» πολυακόρεστα λιπαρά και χωρίζονται σε 2 κατηγορίες:
➜ Στο α-λινολενικό οξύ (ALA), που το βρίσκουμε σε φυτικά τρόφιμα, όπως ο λιναρόσπορος και το μπρόκολο.
➜ Στο εικοσιπεντανοϊκό οξύ (EPA) και το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA), που περιέχονται σε ψάρια και θαλασσινά.
Η διαφορά μεταξύ τους είναι ότι τα EPA και DHA ο οργανισμός μας τα προσλαμβάνει έτοιμα από τις τροφές που τα περιέχουν, ενώ το α-λινολενικό οξύ (ALA) μετατρέπεται σε EPA και DHA μέσα στο σώμα μας.
Τι μας προσφέρουν;
Tα Ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία, σύμφωνα με μελέτες, δρουν προστατευτικά στην υγεία της καρδιάς, συμβάλλουν στη σωστή εγκεφαλική λειτουργία και στη ρύθμιση των τριγλυκεριδίων στο αίμα, ενώ φαίνεται να σχετίζονται με μείωση της φλεγμονής και περιορισμό του πόνου, αντιμετώπιση της κατάθλιψης και προληπτική δράση ενάντια σε ορισμένες μορφές καρκίνου.
Επιστημονικές έρευνες υποστηρίζουν ότι τα Ω-3 λιπαρά οξέα συμβάλλουν στην γενική υγεία του οργανισμού επειδή βοηθούν τόσο στη σωματική όσο και στη νοητική ευεξία. Τα Ω-3 λιπαρά βοηθούν στην μείωση των καρδιοπαθειών λόγω του ότι έχουν αντιυπερτασικές ιδιότητες, βοηθούν στην ρύθμιση των καρδιακών αρρυθμιών, μειώνουν την δημιουργία θρομβώσεων γιατί δρουν ενάντια στην προσκόλληση των αιμοπεταλίων και την λοίμωξη των αρτηριών. Τέλος, μια διατροφή πλούσια σε Ω-3 λιπαρά μειώνει τα επίπεδα των επιβλαβών λιπιδίων στον οργανισμό, όπως η χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια ενώ αντιθέτως αυξάνεται η καλή χοληστερόλη (HDL).
Εκτός από την συμβολή τους στην υγεία της καρδιάς, τα Ω-3 λιπαρά συμβάλλουν και στην καλύτερη ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος και στη μείωση της αντίστασης των κυττάρων στη δράση της ινσουλίνης, γεγονός ευεργετικό για άτομα με διαβήτη. Άτομα με οστεοαρθρίτιδα μπορούν να επωφεληθούν από την κατανάλωση Ω-3 λιπαρών λόγω του ότι μειώνουν την φλεγμονή στην περιοχή της άρθρωσης. Επιπλέον τα Ω-3 λιπαρά συμβάλλουν στην μείωση του κινδύνου οστεοπόρωσης και δρουν ενάντια στην ανάπτυξη κάποιων μορφών καρκίνου όπως τον καρκίνο του προστάτη και του λεπτού εντέρου.
Έρευνες υποστηρίζουν ότι η λήψη Ω-3 λιπαρών αυξάνει την μνήμη ενώ θεωρούνται ιδιαίτερα ευεργετικά για την βελτίωση της διάθεσής μας και την μείωση της κατάθλιψης λόγω του ότι όταν τα Ω-3 λιπαρά οξέα ενσωματώνονται στις μεμβράνες των νευρικών κυττάρων τις κάνουν πιο ελαστικές και εύκαμπτες και έτσι υπάρχει καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων του εγκεφάλου. Έγκυες που προσλαμβάνουν Ω-3 λιπαρά κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης έχουν μειωμένες πιθανότητες ανάπτυξης κατάθλιψης που έχει σχέση με την εγκυμοσύνη (επιλόχεια κατάθλιψη).
